dedeefendi
New member
Avrupa Birliği'nin iklim gözlemcisi tarafından Perşembe günü açıklanan verilere göre, gezegenimizin kaydedilen en sıcak Ocak ayı, küresel ısınmanın başka bir istenmeyen kilometre taşının ötesine geçmesine de yardımcı oldu: Geçtiğimiz 12 ay boyunca, dünya çapında ortalama sıcaklık 1,5 Celsius veya 2,7 Fahrenheit derecenin üzerinde gerçekleşti, sanayi çağının başlangıcına göre daha yüksektir.
Bu sayı, tehlikeli iklim değişikliğini durdurmaya yönelik uluslararası çabalar açısından özellikle önemlidir. 2015 Paris Anlaşması kapsamında ülkeler, küresel ısınmayı sanayi öncesi dönemlere kıyasla 1,5 santigrat derece ile sınırlamayı veya en azından 2 santigrat derecenin oldukça altında tutmayı kabul etti.
Son sıcaklık verileri bu alt sınırı zaten aştığımız anlamına gelmiyor. Yine de bu, iklimde veya küresel ekonomide büyük değişiklikler olmadığı sürece önümüzdeki yıllarda bunu yapma yolunda ilerlediğimiz konusunda güçlü bir sembolik hatırlatmadır.
İşte bilmeniz gerekenler.
1,5 ve 2 derece hedefleri neler?
Bunların ne olmadığıyla, yani doğa kanunlarının bir yerinde gömülü olan eşiklerle başlamak faydalı olabilir. Bunun yerine, Paris Anlaşmasını imzalayan yaklaşık 200 ülkenin kararlaştırdığı ve üzerinde mutabakata vardığı üzere, toplumların başa çıkamayacağı kadar zor sonuçlar doğuracak düzeyde bir ısınmayı temsil ediyorlar.
Daha ölümcül ısı dalgaları. Daha yüksek deniz seviyeleri. Daha fazla biyolojik çeşitlilik kaybı. Daha uzun kuraklıklar ve daha şiddetli fırtınalar. Bilim adamları, ısınmanın mevcut seviyelerin çok ötesinde devam etmesi halinde, daha sıcak bir Dünya'nın bu ve diğer etkilerinin önemli ölçüde artacağı konusunda hemfikir. Bu nedenle sıcaklık hedefleri, insanlığın topluluklarımız, ekosistemlerimiz ve doğamız uğruna kaçınması gereken korkulukları temsil ediyor.
Aslında ısınmanın bu fiziksel sonuçlarının çoğu, fosil yakıtları yakarak atmosfere ısıyı tutan gazlar eklemeye devam ettiğimiz için zaten artıyor. Bu nedenle bilim insanları ve diplomatlar, bir gün gezegeni 1 derecenin üzerine kadar ısıtsak bile 5 derecenin ısınacağını sıklıkla vurguluyor.
Bu eşikleri aşmak ne anlama gelir?
Paris hedeflerinin en önemli özelliği uzun vadeli hedefler olmalarıdır. Yani teknik olarak belirli bir süre, hatta belki on yıl boyunca bu dönemi atlattığımızdan emin olamayacağız. Araştırmacılar, eğer cıva bir gün, bir ay, hatta 12 ay boyunca 1,5 derecenin üzerine çıkarsa başarısızlık ilan etmememiz gerektiğini söylüyor.
Aralıklı iklim olayları El Niño ve La Niña, volkanik patlamalar, salgın hastalıklar ve salgın hastalıklar gibi çeşitli faktörler, gezegendeki sıcaklıkları her yıl etkiliyor. Bu faktörler Paris hedeflerinin konusu değil.
Farklı iklim izleme kuruluşları, uydular, sensörler ve hava balonları tarafından toplanan meteorolojik verileri nasıl birleştirip analiz ettiklerine bağlı olarak, gezegenin herhangi bir zamanda ne kadar sıcak olduğuna dair biraz farklı tahminler üretiyor. Bu, bu noktalara ulaşabileceğimiz zamanın, ölçümü yapan kişiye bağlı olarak bir miktar değişebileceği anlamına gelir.
Örneğin, Avrupa Birliği'nin Copernicus İklim Değişikliği Servisi'ne göre 2023 yılında hava, sanayi öncesi döneme göre 1,48 santigrat derece daha sıcaktı. Ancak Kaliforniya'daki bir araştırma grubu olan Berkeley Earth'e göre hava 1,54 santigrat derece daha sıcaktı.
Onları geçmeye ne kadar yakınız?
Çoğu tahmine göre, Sanayi Devrimi'nden bu yana son yıllarda insanlar ortalama 1,2 ila 1,3 santigrat derece ısınmaya neden oldu. Ve karbon emisyonlarının mevcut hızına bağlı olarak, atmosferin kimyasını, emisyonlardaki ciddi azalmaların bile ısınmanın sonunda 1,5 derecelik artışın üzerine çıkmasını engellemeye yetmeyecek kadar değiştirmemiz sadece birkaç yıl alacak.
Ülkelerin Paris hedeflerine doğru ilerlemesine ilişkin geçen yıl yayınlanan ilk resmi rapor iyimser değildi. Raporda, hükümetlerin mevcut iklim taahhütlerinin, dünyayı 2100 yılına kadar yaklaşık 2,5 santigrat derece ısınmaya ulaşma yoluna sokacağı belirtildi. Ve bu, ülkelerin emisyonları azaltmaya yönelik beyan ettikleri planlarını uyguladıklarını varsayıyor; bu, Paris Anlaşması'nın imzalanmasından sekiz yıldan fazla bir süre sonra zor olduğu kanıtlanan bir görev.
Bu sayı, tehlikeli iklim değişikliğini durdurmaya yönelik uluslararası çabalar açısından özellikle önemlidir. 2015 Paris Anlaşması kapsamında ülkeler, küresel ısınmayı sanayi öncesi dönemlere kıyasla 1,5 santigrat derece ile sınırlamayı veya en azından 2 santigrat derecenin oldukça altında tutmayı kabul etti.
Son sıcaklık verileri bu alt sınırı zaten aştığımız anlamına gelmiyor. Yine de bu, iklimde veya küresel ekonomide büyük değişiklikler olmadığı sürece önümüzdeki yıllarda bunu yapma yolunda ilerlediğimiz konusunda güçlü bir sembolik hatırlatmadır.
İşte bilmeniz gerekenler.
1,5 ve 2 derece hedefleri neler?
Bunların ne olmadığıyla, yani doğa kanunlarının bir yerinde gömülü olan eşiklerle başlamak faydalı olabilir. Bunun yerine, Paris Anlaşmasını imzalayan yaklaşık 200 ülkenin kararlaştırdığı ve üzerinde mutabakata vardığı üzere, toplumların başa çıkamayacağı kadar zor sonuçlar doğuracak düzeyde bir ısınmayı temsil ediyorlar.
Daha ölümcül ısı dalgaları. Daha yüksek deniz seviyeleri. Daha fazla biyolojik çeşitlilik kaybı. Daha uzun kuraklıklar ve daha şiddetli fırtınalar. Bilim adamları, ısınmanın mevcut seviyelerin çok ötesinde devam etmesi halinde, daha sıcak bir Dünya'nın bu ve diğer etkilerinin önemli ölçüde artacağı konusunda hemfikir. Bu nedenle sıcaklık hedefleri, insanlığın topluluklarımız, ekosistemlerimiz ve doğamız uğruna kaçınması gereken korkulukları temsil ediyor.
Aslında ısınmanın bu fiziksel sonuçlarının çoğu, fosil yakıtları yakarak atmosfere ısıyı tutan gazlar eklemeye devam ettiğimiz için zaten artıyor. Bu nedenle bilim insanları ve diplomatlar, bir gün gezegeni 1 derecenin üzerine kadar ısıtsak bile 5 derecenin ısınacağını sıklıkla vurguluyor.
Bu eşikleri aşmak ne anlama gelir?
Paris hedeflerinin en önemli özelliği uzun vadeli hedefler olmalarıdır. Yani teknik olarak belirli bir süre, hatta belki on yıl boyunca bu dönemi atlattığımızdan emin olamayacağız. Araştırmacılar, eğer cıva bir gün, bir ay, hatta 12 ay boyunca 1,5 derecenin üzerine çıkarsa başarısızlık ilan etmememiz gerektiğini söylüyor.
Aralıklı iklim olayları El Niño ve La Niña, volkanik patlamalar, salgın hastalıklar ve salgın hastalıklar gibi çeşitli faktörler, gezegendeki sıcaklıkları her yıl etkiliyor. Bu faktörler Paris hedeflerinin konusu değil.
Farklı iklim izleme kuruluşları, uydular, sensörler ve hava balonları tarafından toplanan meteorolojik verileri nasıl birleştirip analiz ettiklerine bağlı olarak, gezegenin herhangi bir zamanda ne kadar sıcak olduğuna dair biraz farklı tahminler üretiyor. Bu, bu noktalara ulaşabileceğimiz zamanın, ölçümü yapan kişiye bağlı olarak bir miktar değişebileceği anlamına gelir.
Örneğin, Avrupa Birliği'nin Copernicus İklim Değişikliği Servisi'ne göre 2023 yılında hava, sanayi öncesi döneme göre 1,48 santigrat derece daha sıcaktı. Ancak Kaliforniya'daki bir araştırma grubu olan Berkeley Earth'e göre hava 1,54 santigrat derece daha sıcaktı.
Onları geçmeye ne kadar yakınız?
Çoğu tahmine göre, Sanayi Devrimi'nden bu yana son yıllarda insanlar ortalama 1,2 ila 1,3 santigrat derece ısınmaya neden oldu. Ve karbon emisyonlarının mevcut hızına bağlı olarak, atmosferin kimyasını, emisyonlardaki ciddi azalmaların bile ısınmanın sonunda 1,5 derecelik artışın üzerine çıkmasını engellemeye yetmeyecek kadar değiştirmemiz sadece birkaç yıl alacak.
Ülkelerin Paris hedeflerine doğru ilerlemesine ilişkin geçen yıl yayınlanan ilk resmi rapor iyimser değildi. Raporda, hükümetlerin mevcut iklim taahhütlerinin, dünyayı 2100 yılına kadar yaklaşık 2,5 santigrat derece ısınmaya ulaşma yoluna sokacağı belirtildi. Ve bu, ülkelerin emisyonları azaltmaya yönelik beyan ettikleri planlarını uyguladıklarını varsayıyor; bu, Paris Anlaşması'nın imzalanmasından sekiz yıldan fazla bir süre sonra zor olduğu kanıtlanan bir görev.