Hirsli
New member
\Dipnotta Aktaran Nasıl Gösterilir?\
Akademik yazımda kaynak gösterme, fikirlerin ve bilgilerin doğruluğunu ve güvenilirliğini sağlamak açısından hayati önem taşır. Bu bağlamda “aktaran kaynak” kullanımı, yani bir yazarın başka bir yazardan alıntı yapması ve sizin de bu bilgiyi dolaylı yoldan kullanmanız durumunda dipnotta doğru gösterim yapmak kritik bir konudur. Bu makalede, dipnotta aktaranın nasıl gösterileceği detaylı şekilde açıklanacak, ayrıca konuya ilişkin sıkça sorulan sorular yanıtlanacaktır.
\1. Aktaran Nedir ve Neden Önemlidir?\
Aktaran, kaynakçada doğrudan erişiminizin olmadığı veya başka bir yazarın kullandığı kaynaktan alıntı yaptığınız durumlarda ortaya çıkar. Akademik dürüstlük açısından, doğrudan orijinal kaynağa ulaşmak her zaman tercih edilir; ancak bazen bu mümkün olmadığında aktarma yoluna başvurulur. Aktaranı doğru göstermek, okuyucunun bilgi kaynağını takip edebilmesi için gereklidir ve intihal riskini azaltır.
\2. Dipnotta Aktaran Nasıl Gösterilir?\
Dipnotta aktaran gösterilirken temel prensip, hem aktarılan orijinal kaynağın hem de sizce ulaşılan kaynağın açıkça belirtilmesidir. Aşağıdaki yapı genel olarak kabul görmüştür:
**Orijinal yazarın adı, eser adı, sayfa numarası, aktaranın adı, eseri ve sayfa numarası.**
Örnek:
John Smith, *Modern Felsefe*, s. 45, aktaran Ahmet Yılmaz, *Felsefe Tarihi*, s. 102.
Bu formülle, okuyucu bilginin aslında John Smith’e ait olduğunu ancak sizin bu bilgiyi Ahmet Yılmaz’ın eserinden aldığınızı net şekilde görür.
Bazı yazım stilleri (APA, Chicago, MLA) aktaran gösteriminde farklı detaylar ister. Örneğin Chicago stili dipnotta “aktaran” ifadesini açıkça kullanırken, APA stilinde “aktaran” yerine “aktaran yazar, yıl” şeklinde kısaltmalarla gösterilebilir.
\3. Aktaran Gösteriminde Dikkat Edilmesi Gerekenler\
* Orijinal kaynağı mutlaka belirtmek
* Kullandığınız ikinci kaynağı (aktaran) doğru ve tam şekilde göstermek
* Sayfa numaralarını kesin vermek
* İmza (tırnak) veya italik kullanımına dikkat etmek
* Akademik yazım stiline uygun olmak
Bu kurallara uyulmadığında hem kaynak gösterme açısından sorunlar yaşanabilir hem de akademik etik ihlali oluşabilir.
\4. Aktaran Gösterimiyle İlgili Sıkça Sorulan Sorular\
\Soru: “Dipnotta aktaran göstermezsem ne olur?”\
Kaynak belirtmeden aktarma yapmak, intihal suçuna yol açabilir. Bu da akademik itibar kaybı ve hukuki sorunlara neden olur. Bu yüzden aktaran kaynak mutlaka dipnotta belirtilmelidir.
\Soru: “Aktaran gösterimi sadece dipnotta mı yapılır?”\
Hayır. Hem dipnotta hem de kaynakçada aktaran bilgisi verilebilir. Ancak kaynakçada genellikle sadece asıl kullandığınız yani ulaşabildiğiniz kaynak yer alır.
\Soru: “Aktaran gösteriminde hangi stil kullanılır?”\
Bu, çalışmanın yazım stiline bağlıdır. Chicago, MLA, APA gibi stillerin her birinin aktaran gösterme kuralları vardır. Akademik çalışmanın stil rehberine göre hareket etmek gerekir.
\Soru: “Aktaran gösterirken sayfa numarası neden önemli?”\
Sayfa numarası, okuyucunun orijinal bilgiyi veya alıntıyı bulmasını kolaylaştırır. Hem orijinal hem de aktaran kaynağın sayfa numaralarının verilmesi bilgi doğruluğunu artırır.
\5. Örnek Aktaran Gösterimleri\
* Chicago Stili:
Jean-Paul Sartre, *Varoluşçuluk ve İnsan Özgürlüğü*, s. 58, aktaran N. Deniz, *Felsefi Yaklaşımlar*, s. 120.
* APA Stili:
(Sartre, 1943, aktaran Deniz, 2020, s. 120)
* MLA Stili:
Sartre 58; aktaran Deniz 120.
\6. İleriye Dönük Tavsiyeler\
Orijinal kaynaklara doğrudan erişim sağlamaya öncelik verilmelidir. Eğer mümkün değilse, aktaran gösteriminde şeffaf ve eksiksiz olmak gereklidir. Ayrıca, akademik yazımda kullandığınız stil rehberlerini detaylı inceleyip, her çalışmada tutarlılığı sağlamak uzun vadede güvenilirliğinizi artırır. Dijital kaynakların yaygınlaşmasıyla birlikte orijinal metinlere ulaşmak daha kolay hale geldiği için aktarma durumu azalacaktır; fakat yine de doğru uygulama bilgisini edinmek ve uygulamak önemlidir.
\7. Sonuç\
Dipnotta aktaran gösterimi akademik dürüstlüğün ve bilimsel çalışmanın temel taşlarındandır. Doğru gösterim, kaynakların doğruluğunu sağlamanın yanı sıra okuyucunun da orijinal bilgiye ulaşmasını kolaylaştırır. Her akademik yazar, aktaranı net ve anlaşılır biçimde belirtmeli, stil kurallarına uygun hareket etmelidir. Bu sayede hem etik sorunların önüne geçilir hem de bilimsel iletişim güçlenir.
---
Anahtar Kelimeler: dipnotta aktaran gösterimi, aktaran nasıl yazılır, akademik kaynak gösterme, dipnot kaynak belirtme, aktaran dipnot örneği, akademik dürüstlük, kaynak gösterme stili
Akademik yazımda kaynak gösterme, fikirlerin ve bilgilerin doğruluğunu ve güvenilirliğini sağlamak açısından hayati önem taşır. Bu bağlamda “aktaran kaynak” kullanımı, yani bir yazarın başka bir yazardan alıntı yapması ve sizin de bu bilgiyi dolaylı yoldan kullanmanız durumunda dipnotta doğru gösterim yapmak kritik bir konudur. Bu makalede, dipnotta aktaranın nasıl gösterileceği detaylı şekilde açıklanacak, ayrıca konuya ilişkin sıkça sorulan sorular yanıtlanacaktır.
\1. Aktaran Nedir ve Neden Önemlidir?\
Aktaran, kaynakçada doğrudan erişiminizin olmadığı veya başka bir yazarın kullandığı kaynaktan alıntı yaptığınız durumlarda ortaya çıkar. Akademik dürüstlük açısından, doğrudan orijinal kaynağa ulaşmak her zaman tercih edilir; ancak bazen bu mümkün olmadığında aktarma yoluna başvurulur. Aktaranı doğru göstermek, okuyucunun bilgi kaynağını takip edebilmesi için gereklidir ve intihal riskini azaltır.
\2. Dipnotta Aktaran Nasıl Gösterilir?\
Dipnotta aktaran gösterilirken temel prensip, hem aktarılan orijinal kaynağın hem de sizce ulaşılan kaynağın açıkça belirtilmesidir. Aşağıdaki yapı genel olarak kabul görmüştür:
**Orijinal yazarın adı, eser adı, sayfa numarası, aktaranın adı, eseri ve sayfa numarası.**
Örnek:
John Smith, *Modern Felsefe*, s. 45, aktaran Ahmet Yılmaz, *Felsefe Tarihi*, s. 102.
Bu formülle, okuyucu bilginin aslında John Smith’e ait olduğunu ancak sizin bu bilgiyi Ahmet Yılmaz’ın eserinden aldığınızı net şekilde görür.
Bazı yazım stilleri (APA, Chicago, MLA) aktaran gösteriminde farklı detaylar ister. Örneğin Chicago stili dipnotta “aktaran” ifadesini açıkça kullanırken, APA stilinde “aktaran” yerine “aktaran yazar, yıl” şeklinde kısaltmalarla gösterilebilir.
\3. Aktaran Gösteriminde Dikkat Edilmesi Gerekenler\
* Orijinal kaynağı mutlaka belirtmek
* Kullandığınız ikinci kaynağı (aktaran) doğru ve tam şekilde göstermek
* Sayfa numaralarını kesin vermek
* İmza (tırnak) veya italik kullanımına dikkat etmek
* Akademik yazım stiline uygun olmak
Bu kurallara uyulmadığında hem kaynak gösterme açısından sorunlar yaşanabilir hem de akademik etik ihlali oluşabilir.
\4. Aktaran Gösterimiyle İlgili Sıkça Sorulan Sorular\
\Soru: “Dipnotta aktaran göstermezsem ne olur?”\
Kaynak belirtmeden aktarma yapmak, intihal suçuna yol açabilir. Bu da akademik itibar kaybı ve hukuki sorunlara neden olur. Bu yüzden aktaran kaynak mutlaka dipnotta belirtilmelidir.
\Soru: “Aktaran gösterimi sadece dipnotta mı yapılır?”\
Hayır. Hem dipnotta hem de kaynakçada aktaran bilgisi verilebilir. Ancak kaynakçada genellikle sadece asıl kullandığınız yani ulaşabildiğiniz kaynak yer alır.
\Soru: “Aktaran gösteriminde hangi stil kullanılır?”\
Bu, çalışmanın yazım stiline bağlıdır. Chicago, MLA, APA gibi stillerin her birinin aktaran gösterme kuralları vardır. Akademik çalışmanın stil rehberine göre hareket etmek gerekir.
\Soru: “Aktaran gösterirken sayfa numarası neden önemli?”\
Sayfa numarası, okuyucunun orijinal bilgiyi veya alıntıyı bulmasını kolaylaştırır. Hem orijinal hem de aktaran kaynağın sayfa numaralarının verilmesi bilgi doğruluğunu artırır.
\5. Örnek Aktaran Gösterimleri\
* Chicago Stili:
Jean-Paul Sartre, *Varoluşçuluk ve İnsan Özgürlüğü*, s. 58, aktaran N. Deniz, *Felsefi Yaklaşımlar*, s. 120.
* APA Stili:
(Sartre, 1943, aktaran Deniz, 2020, s. 120)
* MLA Stili:
Sartre 58; aktaran Deniz 120.
\6. İleriye Dönük Tavsiyeler\
Orijinal kaynaklara doğrudan erişim sağlamaya öncelik verilmelidir. Eğer mümkün değilse, aktaran gösteriminde şeffaf ve eksiksiz olmak gereklidir. Ayrıca, akademik yazımda kullandığınız stil rehberlerini detaylı inceleyip, her çalışmada tutarlılığı sağlamak uzun vadede güvenilirliğinizi artırır. Dijital kaynakların yaygınlaşmasıyla birlikte orijinal metinlere ulaşmak daha kolay hale geldiği için aktarma durumu azalacaktır; fakat yine de doğru uygulama bilgisini edinmek ve uygulamak önemlidir.
\7. Sonuç\
Dipnotta aktaran gösterimi akademik dürüstlüğün ve bilimsel çalışmanın temel taşlarındandır. Doğru gösterim, kaynakların doğruluğunu sağlamanın yanı sıra okuyucunun da orijinal bilgiye ulaşmasını kolaylaştırır. Her akademik yazar, aktaranı net ve anlaşılır biçimde belirtmeli, stil kurallarına uygun hareket etmelidir. Bu sayede hem etik sorunların önüne geçilir hem de bilimsel iletişim güçlenir.
---
Anahtar Kelimeler: dipnotta aktaran gösterimi, aktaran nasıl yazılır, akademik kaynak gösterme, dipnot kaynak belirtme, aktaran dipnot örneği, akademik dürüstlük, kaynak gösterme stili